Najczęstsze choroby ginekologiczne
Trudno jest w jednym zdaniu powiedzieć, które choroby ginekologiczne są najczęstsze u kobiet, bo z innymi problemami zmagają się nastolatki, a z innymi kobiety w okresie rozrodczym, a na jeszcze inne choroby ginekologiczne zapadają kobiety w okresie menopauzalnym.
Jedną z dolegliwości, która jest wspólna u wszystkich grup bez względu na wiek, to głównie problemy z miesiączkami: obfitymi lub skąpymi, nieregularnymi i/lub bolesnymi, który to problem często jest związany z zaburzeniami hormonów lub współistnieniem innej choroby układu rozrodczego.
Podobnie jest również z dolegliwościami z dolnych dróg moczowo-płciowych. Kobiety z reguły częściej niż mężczyźni chorują na zapalenia pęcherza moczowego i dolnych dróg moczowych. Jest to związane z anatomią cewki moczowej, która jest znacznie krótsza u kobiet niż u mężczyzn i dlatego łatwiej bakterie chorobotwórcze z pochwy przedostają się do pęcherza moczowego. Problem ten jest częstym schorzeniem u nastolatek, co wydaje się być związane z aktywnością seksualną i ilością partnerów. U kobiet ciężarnych jest to związane z faktem, że układ immunologiczny w ciąży jest osłabiony i podatny na wszelkie infekcje. Kobiety po menopauzie – fizjologicznym okresie, kiedy to jajniki przestają produkować estrogeny i zwiększa się uczucie suchości w pochwie i fizjologiczne ph, które chroni przed bakteriami chorobotwórczymi – mają również problem z częstymi infekcjami pęcherza moczowego i dolnych dróg moczowo-płciowych. Wiemy, że dodatkowa suplementacja estrogenów w postaci Hormonalnej Terapii Zastępczej w różnej formie np. w postaci globulek, kremów czy żeli z estrogenami w skuteczny sposób może zapobiegać dolegliwościom miejscowym ‘dyskomfortu pochwy’. Produkty miejscowej HTZ są też jednym z leków stosowanych w celu prewencji i zapobieganiu antybiotykoodporności u kobiet z częstymi, nawracającymi infekcjami dolnych dróg moczowych. Jeśli potrzebna Ci jest recepta na tabletki antykoncepcyjne, skonsultuj się z lekarzem.
Choroby kobiece – kiedy najczęściej występują?
Wracając do tematu częstych chorób kobiecych, problemy z miesiączkami, mogą być schorzeniem czasowym, jak już wspomniałam, związanym z czasowym rozregulowaniem hormonów np. w trakcie leczenia antybiotykami czy też krótkotrwałym zastosowaniem leku hormonalnego antykoncepcji awaryjnej, mogą one też być ważnym objawem większego problemu, czy choroby układu rozrodczego.
I tak najczęstsze choroby układu rozrodczego obejmują np. przewlekle nieregularne miesiączki, szczególnie wśród kobiet, które szukają sposobu, jak opóźnić okres przy pomocy tabletek; problemy ze skórą i nadmiernym owłosieniem, skłonność do nadwagi i insulino oporności co często może doprowadzić do wystąpienia cukrzycy typu 2 to objawy zespołu policystycznych jajników (ang. Policystic Ovarian Syndrome w skrócie PCOS). Problemy ginekologiczne takie jak zespół PCOS często występują u kobiet młodych, w okresie rozrodczym, jednak wcześnie zdiagnozowany i leczony pozwoli zapobiec późnym skutkom, czasami nieodwracalnym tego schorzenia. Nie lekceważ niepokojących objawów!
Natomiast bardzo bolesne i obfite miesiączki, jak i również bóle w podbrzuszu i miednicy mogą występować w endometriozie, innej chorobie układu rozrodczego, która może również obejmować inne organy występujące w miednicy takie jak jelito grube. Jest to również jedna z częstszych chorób kobiecych, u kobiet miesiączkujących i aktywnych seksualnie. Warto jest zwrócić uwagę, że regularne powtarzające się bolesne miesiączki w kolejnych cyklach, ból podczas stosunku płciowego i inne objawy ‘przewlekłego bólu miednicy’ jak np. bolesne defekacje mogą sugerować podejrzenie endometriozy, którą to czasami łatwo przeoczyć, bo jej objawy są niespecyficzne i czasami trudne do zdiagnozowania.
Natomiast w ciąży i po menopauzie endometrioza nie występuje często a kobiety wcześniej zdiagnozowane z endometriozą, odczuwają znaczną poprawę objawów, wręcz ich wcale nie odczuwają. Jest to związane z czasowym zatrzymaniem owulacji (‘uśpieniem jajników’), jak to ma fizjologicznie miejsce w ciąży na okres 9 miesięcy i po menopauzie, kiedy to już jajniki zakończyły swoją czynność hormonalną i owulacje już nie występują.
Choroby układu rozrodczego żeńskiego – objawy
Infekcje intymne najczęściej o podłożu grzybiczym, bakteryjnym lub mieszanym to kolejny problem szczególnie u kobiet młodych i w okresie rozrodczym, często związany ze stosowaniem antykoncepcji hormonalnej lub podczas ciąży. Choroby ginekologiczne u kobiet po menopauzie mogą objawiać się upławami – nie są częstym problemem, a ich obecność może świadczyć o występowaniu innego problemu. Może to być niezdiagnozowane do tej pory współistnienie innej choroby np. cukrzycy, chorób tarczycy czy poważniejszego problemu, z którym należy niezwłocznie skonsultować z lekarzem ginekologiem, szczególnie kiedy miało miejsce krwawienia, którego już fizjologicznie być nie powinno, w momencie, kiedy miała miejsce już menopauza (tzn. ostatnia miesiączka w życiu).
Jakie jeszcze są choroby układu rozrodczego żeńskiego? Krwawienia śródcykliczne, a szczególnie po stosunku są innym ważnym objawem, którego nie należy lekceważyć. Może to być zwykła nadżerka, związana ze stosowaniem antykoncepcji hormonalnej, ale może to być jeden z pierwszych objawów poważniejszego problemu ginekologicznego, jakim jest rak szyjki macicy.
Częste choroby układu rozrodczego to m.in. rak szyjki macicy. To poważny problem, który dotyka miliony kobiet na całym świecie, szczególnie tych, które nigdy nie przystąpiły się rutynowego badania cytologicznego. Jest on wywoływany przez wirusa brodawczaka ludzkiego z rodziny HPV typu 16 i 18. i jest jednym z nowotworów, na które kobiety są szczególnie narażone. Na szczęście istnieją bardzo łatwe sposoby zapobiegawcze. Pierwszym z nich są tak szczepienia młodzieży (zarówno chłopców, jak i dziewczynek) a drugim okresowe badania cytologiczne. Objawy raka szyjki macicy mogą obejmować nieprawidłowe krwawienie z pochwy (szczególnie po stosunku), ból w miednicy i nowy dotychczas niewystępujący ból w dolnej części pleców. Jeśli doświadczysz któregoś z tych objawów, powinnaś natychmiast udać się do lekarza.
Chociaż choroby układu rozrodczego żeńskiego takie jak rak szyjki macicy mogą być trudne do wyleczenia, istnieje wiele skutecznych metod leczenia w tym leczenie chirurgiczne. Chirurgia, chemioterapia i radioterapia to opcje, które mogą pomóc w zatrzymaniu rozprzestrzeniania się nowotworu. Dzięki odpowiedniemu leczeniu wiele kobiet może w pełni powrócić do zdrowia. W raku szyjki macicy kluczowe jest wczesne jego wykrycie, więc uczestnictwo w regularnych badaniach przesiewowych, które są refundowane co trzy lata w ramach NFZ, jest podstawą wczesnego wykrycia i leczenia raka szyjki macicy. To naprawdę może uratować Ci życie!
Choroby ginekologiczne – nazwy
Jakie jeszcze są nazwy chorób ginekologicznych kobiecych? Oto najczęściej występujące:
- mięśniaki macicy;
- polipy trzonu i szyjki macicy;
- torbiele jajnika/ów;
- zapalenie przydatków;
- zapalenia narządów miednicy (PID ang pelvic inflammatory disease);
- nietrzymanie moczu.
Podsumowując, najczęstsze choroby kobiece obejmują szeroki zakres schorzeń związanych z cyklem menstruacyjnym, infekcjami intymnymi oraz zaburzeniami hormonalnymi. Nieprawidłowości miesiączkowania, takie jak nieregularne krwawienia, bolesne miesiączki czy zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS), często wynikają z zaburzeń hormonalnych i mogą sygnalizować poważniejsze problemy zdrowotne, np. zespół policystycznych jajników (PCOS) lub endometriozę. Te schorzenia najczęściej dotyczą kobiet w wieku rozrodczym i mogą wpływać na ich płodność oraz ogólny stan zdrowia.
Inne choroby układu rozrodczego żeńskiego, takie jak infekcje dolnych dróg moczowo-płciowych, w tym bakteryjne i grzybicze zakażenia pochwy, należą do najczęstszych dolegliwości intymnych. Mogą powodować świąd, pieczenie, upławy oraz dyskomfort podczas stosunków seksualnych. Często nawracają, szczególnie u kobiet z osłabioną odpornością, zaburzeniami flory bakteryjnej pochwy lub prowadzących aktywne życie seksualne. W niektórych przypadkach nieleczone infekcje mogą prowadzić do powikłań, np. zapalenia narządów miednicy mniejszej, które zwiększa ryzyko niepłodności.
Rak szyjki macicy jest jednym z najczęściej diagnozowanych nowotworów kobiecych. Jego głównym czynnikiem ryzyka jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), który przenosi się drogą płciową. Kobiety aktywne seksualnie, szczególnie te z wieloma partnerami, są bardziej narażone na rozwój tej choroby. Regularne badania cytologiczne (Pap test) oraz testy na obecność HPV pozwalają na wczesne wykrycie zmian nowotworowych i skuteczne leczenie, co znacząco zwiększa szanse na pełne wyleczenie.
Choroby kobiece w okresie pomenopauzalnym często są związane ze starzeniem się organizmu i spadkiem poziomu estrogenów. Osteoporoza, nietrzymanie moczu, atrofia pochwy oraz zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych to najczęstsze problemy zdrowotne w tej grupie wiekowej. Objawy takie jak krwawienia z dróg rodnych po menopauzie, bóle miednicy czy nagłe zmiany masy ciała powinny być niezwłocznie skonsultowane z lekarzem, ponieważ mogą wskazywać na poważne schorzenia, w tym nowotwory narządów rodnych. Wczesna diagnostyka oraz odpowiednia opieka medyczna pozwalają na skuteczne leczenie chorób układu rozrodczego i poprawę jakości życia kobiet w tym okresie.